ADLİ BİLİMLER ÜZERİNE DEĞERLENDİRME

Adli bilimler, hukuki süreçlerde kullanılan bilimsel yöntemlerin tümünü kapsayan geniş bir alandır. Suçların aydınlatılması, delillerin incelenmesi ve hukuki kararların verilmesinde hayati bir role sahiptir. Bu makalede, adli bilimler kavramının ne anlama geldiği, kriminalistik ve kriminoloji gibi yakın kavramlarla olan ilişkisi ve adli bilimlerin uygulama alanları detaylı bir şekilde incelenecektir.

Adli Bilimler Nedir?

Adli bilimler, aslında bilirkişilik faaliyetlerinin daha bilimsel ve kapsamlı bir şekilde ifade edilmesidir. Adli tıp kurumları, jandarma ve polis kriminal laboratuvarları gibi kurumlar, adli bilimler kapsamında faaliyet gösterirler. Bu kurumlar, suç olaylarında elde edilen delilleri inceleyerek, hukuki süreçlere bilimsel veriler sunarlar.

Kriminalistik Nedir?

Kriminalistik, adli bilimler içerisinde yer alan ve suçun ve suçlunun aydınlatılması için kullanılan tekniklerin tümünü içeren bir disiplindir. DNA analizi, parmak izi incelemesi, balistik inceleme gibi yöntemler, kriminalistiğin temel araçlarıdır. Kriminalistik çalışmalarda, elde edilen bulguların bilimsel yöntemlerle değerlendirilmesi ve hukuki süreçlerde delil olarak kullanılması amaçlanır.

Kriminoloji Nedir?

Kriminoloji, suçun nedenlerini, suçluların özelliklerini ve suçla mücadele yöntemlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Adli bilimlerle kesişen noktaları olsa da, kriminoloji daha geniş bir perspektif sunar. Yaş, cinsiyet, sosyal sınıf gibi faktörlerin suç üzerindeki etkileri, kriminolojinin ilgi alanına girer.

Adli Bilimler, Kriminalistik ve Kriminoloji Arasındaki İlişki

Bu üç kavram birbirini tamamlayan ve destekleyen bir ilişki içerisindedir. Adli bilimler, suç olaylarında elde edilen delillerin bilimsel yöntemlerle incelenmesini sağlar. Kriminalistik, adli bilimlerin uygulama alanlarından biridir ve suçun aydınlatılmasında kullanılan teknikleri içerir. Kriminoloji ise suçun nedenlerini ve sonuçlarını inceleyerek, suçla mücadele politikalarının geliştirilmesine katkı sağlar.

Adli Bilimlerin Önemi ve Uygulama Alanları

Adli bilimler, adalet sisteminin etkin bir şekilde işlemesi için hayati öneme sahiptir. Suçların aydınlatılması, suçluların yakalanması ve masum insanların korunması, adli bilimlerin sayesinde mümkün olmaktadır. Adli bilimler, aşağıdaki alanlarda kullanılmaktadır:

Olay yeri incelemesi: Suç olaylarında ilk incelemeyi yapan ekipler tarafından gerçekleştirilir.

Biyolojik delil incelemesi: Kan, tükürük, saç gibi biyolojik örneklerin incelenmesi.

Balistik inceleme: Ateşli silahlarla ilgili delillerin incelenmesi.

Parmak izi incelemesi: Suç mahalinde bulunan parmak izlerinin incelenmesi.

DNA analizi: Biyolojik örneklerden elde edilen DNA profillerinin karşılaştırılması.

Toksikoloji: Zehirlenme olaylarında madde analizleri.

Sayısal delil incelemesi: Bilgisayar ve iletişim sistemlerine ilişkin delillerin incelenmesi.

Adli belge inceleme: Kıymetli evrak (çek, senet, protokol vb. gibi) üzerinde imza yazı aidiyetinin tespiti.

Sonuç

Adli bilimler, günümüzde teknolojinin de gelişmesiyle birlikte daha da önem kazanmaktadır. Suçların aydınlatılmasında kullanılan yöntemler sürekli olarak yenilenmekte ve geliştirilmektedir. Adli bilimler, sadece suçla mücadelede değil, aynı zamanda hukuki süreçlerin daha adil ve güvenilir bir şekilde yürütülmesinde de önemli bir rol oynamaktadır.

Özet bilgi olarak;

-Adli bilimler alanında çalışan kişilere adli bilimci denir.

-Adli bilimciler genellikle hukuk, biyoloji, kimya, fizik gibi farklı disiplinlerden mezun olurlar.

-Adli bilimler laboratuvarlarında çalışan kişiler, yüksek düzeyde uzmanlığa ve deneyime sahip olmalıdırlar.

-Adli bilimler, sürekli olarak gelişen bir alandır ve yeni teknolojilerin ortaya çıkmasıyla birlikte yeni yöntemler ve teknikler geliştirilmektedir.

Dr. H. ALABAY

Adli Bilimler Uzmanı